Kilka słów o
tłuszczach w naszej diecie
Tłuszcze są niezbędnym składnikiem w diecie człowieka, bo
dostarczają znaczną ilość energii, którą organizm może magazynować i
wykorzystywać w razie potrzeby. Rola tłuszczów w organizmie jest niezwykle
ważna. Stanowią główne źródło glicerolu i kwasów tłuszczowych, z których
organizm syntetyzuje inne lipidy. Lipidy stanowią składnik błon komórkowych, są
podstawowym rozpuszczalnikiem dla biologicznie ważnych związków
nierozpuszczalnych w wodzie, np. niektórych witamin (A, D, E, K).
Korzystne dla naszego organizmu są nienasycone kwasy tłuszczowe,
które musimy dostarczać wraz z pożywieniem, bo nasz organizm nie jest w stanie
ich syntetyzować, a nasycone kwasy tłuszczowe, których źródłem są mięsa, sery,
jajka, mleko, organizm potrafi wyprodukować z cukru, więc dostarczanie ich nie
jest konieczne. Dietetycy uważają, że tłuszcze nasycone powinny stanowić maksymalnie
10% dostarczanej wraz z pożywieniem energii, a tłuszcz trans powinniśmy całkowicie
wyeliminować z diety.
Wysoko przetworzona żywność, która w krajach rozwiniętych
stanowi główny element diety, to przede wszystkim źródło nasyconych kwasów
tłuszczowych oraz tłuszczu trans, które zwiększają ryzyko chorób cywilizacyjnych. Utwardzone tłuszcze roślinne oraz produkty
wytwarzane z ich udziałem, przede wszystkim twarde margaryny, olej palmowy, tłuszcze
cukiernicze i do smażenia, pieczywo cukiernicze, ciasteczka, batoniki i
produkty typu fast food są przyczyną nie tylko otyłości, ale przyspieszają
rozwój miażdżycy oraz chorób nowotworowych.
Nasza dieta powinna być bogata w nienasycone kwasy
tłuszczowe, bo pełnią wiele ważnych funkcji w organizmie, m.in. odpowiadają za
prawidłowe funkcjonowanie serca, poprawiają zdolność umysłową i wspomagają
działanie systemu immunologicznego.
Nienasycone kwasy
tłuszczowe
Dzieli się je na jednonienasycone
(MUFA), których przedstawicielem jest kwas oleinowy (z grupy omega-9). Pomagają
one zrzucić zbędne kilogramy - sprawdzą się zwłaszcza w walce z otyłością
brzuszną. Drugą grupą są wielonienasycone kwasy tłuszczowe (WNKT), zwane
kwasami PUFA, których przedstawicielami są kwasy z grupy omega-3 i omega-6.
Kwasy omega-6 i omega-3 współzawodniczą o te same enzymy.
Jeśli dostarczamy organizmowi tylko śladowych ilości omega-3, to enzymy będą
anektowane przez kwasy omega-6. W diecie powinna być więc zachowana równowaga
pomiędzy kwasami omega-6 a omega-3. Idealny byłby stosunek 1:1, ale niestety we
współczesnej diecie proporcje wynoszą 20:1, dlatego przyjmuje się, że dobre
proporcje to 5:1.
Co musisz wiedzieć o
kwasach omega-3
Najważniejszymi kwasami tłuszczowymi omega-3 są kwas
eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA), które pełnią w organizmie
istotną rolę. Najważniejszą jest to, że tworzą podstawy naszego mózgu, który do
prawidłowego funkcjonowania potrzebuje tłuszczów. Kwasy omega-3, przede wszystkim
DHA, stanowią 60 proc. tłuszczów niezbędnych mózgowi. Kwasy omega-3 są również
niezbędne do budowy błon komórkowych. Odpowiadają również za prawidłową funkcję
siatkówki oka i stanowią jej bazę tłuszczową. Występują głównie w rybach
morskich (w śledziach, makrelach, łososiach, dorszach, flądrach i halibutach)
oraz w skorupiakach. Innym źródłem omega-3 są ziarna soi, orzechy, migdały,
awokado, które są bogate w kwas alfa-linolenowy (ALA). Nasza dieta nie może się
jednak ograniczać wyłącznie do kwasu alfa-linolenowego, obecnego w produktach
roślinnych. Jest on również bardzo potrzeby, ale nie odgrywa takiej roli, jeśli
chodzi o profilaktykę chorób serca, jak DHA i EPA. Nie ma takiego wpływu na
serce i naczynia krwionośne i nie zmniejsza ryzyka udaru.
Pozytywne działanie
kwasów tłuszczowych omega-3 polega na:
- normalizacji ciśnienia krwi
- działaniu przeciwzakrzepowym
- hamowaniu rozwoju choroby niedokrwiennej serca i choroby wieńcowej serca,
- działaniu przeciwmiażdżycowym, redukcji poziomu cholesterolu
- działaniu przeciwzapalnym i przeciwalergicznym
- hamowaniu rozwoju cukrzycy typu II
- działaniu przeciwnowotworowym
- ochronie układu immunologicznego
- działaniu przeciwdepresyjnym poprzez sprzyjanie prawidłowemu działaniu funkcji błon komórek nerwowych kory mózgu
- przeciwdziałaniu otyłości poprzez hamujący wpływ na lipogenezę
- korzystnym oddziaływaniu na skórę i działaniu leczniczym w przypadku schorzeń skórnych (np. atopowym zapaleniu skóry)
Kto najbardziej potrzebuje
kwasów omega-3?
O dostarczanie organizmowi kwasów omega-3 powinni zadbać właściwie
wszyscy: dzieci, dorośli, kobiety w ciąży, osoby starsze. Prof. Małgorzata
Kozłowska –Wojciechowska zwraca uwagę na
fakt, że dieta kobiety w ciąży musi być bogata w omega-3, aby mózg dziecka miał
z czego się tworzyć. Dzienne zapotrzebowanie kwasów EPA i DHA wynosi od 1 do
1,5 g. Powinny jeść ryby, szczególnie morskie, bo jedynie one mają znaczące
ilości omega-3. Z ryb słodkowodnych duże ilości tych kwasów ma tylko pstrąg. Wyniki
badań wykazują, że dzieci kobiet, które w czasie ciąży jak i po porodzie otrzymywały
odpowiednią ilość omega-3 szybciej i lepiej rozwijały się intelektualnie.
Ponadto ludzie, którzy spożywają dużo ryb morskich rzadziej zapadają na chorobę
Parkinsona i Alzheimera. Obecność kwasów omega-3 koreluje również z depresją:
im więcej kwasów, tym mniejsze ryzyko depresji. Kwasy omega-3 odgrywają też
rolę w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów oraz chorób zwyrodnieniowych
tkanki łącznej, a także w profilaktyce przeciwnowotworowej. Zapobiegają też
zmianom degeneracyjnym w śluzówce jelita grubego, leczą chorobę Crohna.
Dieta Polaków jest uboga w kwasy omega-3, a szczególnie
dotyczy to mieszkańców Śląska i województwa świętokrzyskiego, gdzie spożycie
ryb jest faktycznie śladowe. Zgodnie ze stanowiskiem polskich ekspertów,
optymalny poziom spożycia kwasów EPA i DHA przez osoby dorosłe to 1 g dziennie.
Prof. Marek Naruszewicz z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego uważa, że w
grupach podwyższonego ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, nowotworowych,
reumatoidalnych i neurodegeneracyjnych dzienne spożycie kwasów omega-3 powinno
być zwiększone do około 1,5 g. W leczeniu podwyższonego poziomu triglicerydów
wymagane dawki kwasów omega-3 wynoszą od 2 do 4 g dziennie.
Na co należy zwrócić
uwagę przy wyborze suplementów?
Jeśli w naszej diecie jest zbyt mało ryb morskich,
powinniśmy wyrównać braki odpowiednimi suplementami. Przy wyborze trzeba
zwrócić uwagę na dwie kwestie. Po pierwsze dostarczać organizmowi tego, czego
nam brakuje – w naszej diecie jest wystarczająco dużo omega-6 czy omega-9,
dlatego sensownym rozwiązaniem jest uzupełnienie braków omega-3. Druga kwestia
to odpowiednie dawka. Przyjmowanie suplementów, które zawierają 100 mg kwasów
omega-3 nie spowoduje pozytywnego wpływu na nasz organizm. To za mało, w takiej
ilości one nie działają. Musi być ich minimum 1 g dziennie. Prof. Małgorzata
Kozłowska-Wojciechowska podkreśla, że „pacjenci przed zabiegami chirurgicznymi,
przed bajpasami, którzy spożywają odpowiednią ilość omega-3, mają znacznie
rzadziej powikłania zaburzeń rytmu serca. Są na to dowody kliniczne. Nie ma
żadnego innego leku, który podaje się pacjentom po zawałach, by zapobiec nagłej
śmierci sercowej. Jedynie kwasy omega-3."
Opis i działanie:
Super Omega 3 Activ LR zawiera bogate kwasy tłuszczowe Omega
3, które są pozyskiwane wyłącznie od ryb żyjących na wolności w
południowoamerykańskich rejonach Pacyfiku: sardynek, makreli i tuńczyków.
Produkt zawiera idealną mieszankę nienasyconych kwasów tłuszczowych EPA/DHA
oraz beta glukanu z jęczmienia. Dodatkowo został wzbogacony olejem z wiesiołka.
Nie zawiera składników modyfikowanych genetycznie.
EPA (kwas eikozapentaenowy) - 630 mg (w dziennej porcji),
szczególnie ważny dla serca.
DHA (kwas dokozaheksaenowy) - 420 mg (w dziennej porcji),
szczególnie ważny dla komórek mózgowych.
Beta-glukan z jęczmienia - 117 mg (w dziennej porcji). Obniża
poziom cholesterolu i ciśnienia krwi, reguluje poziom cukru i stymuluje układ
odpornościowy.
Olej z wiesiołka – a w nim kwas cis–linolowy i kwas
gamma-linolenowy (GLA). Ten ostatni poprawia przepływ krwi w naczyniach
krwionośnych, obniża ciśnienie i w ten sposób zmniejsza ryzyko wystąpienia
choroby wieńcowej, zawału serca i udaru mózgu.
Źródło:
opracowanie Katarzyny Marciniak-Łukasiak „Rola i znaczenie
kwasów tłuszczowych omega-3”
pulsmedycyny.pl
poradnikzdrowie.pl
nazdrowie.pl
abczdrowie.pl
Komentarze
Prześlij komentarz